به گزارش سایت همایش بین المللی اندیشه‌های علامه طباطبایی در تفسیر المیزان، دکتر خولة مهدی شاکر، اندیشمند کشور عراق، جمعه 23 آبان در عصر دومین روز همایش مقاله‌ای عربی با عنوان «اعجاز القرآن؛ دراسة مقارنة بین آراء المتقدمین و رای العلامة الطباطبائی» ارایه کرد.
وی با بیان این‌که بیشتر علمای پیشین معتقد هستند که تحدی قرآن به اعجاز فصاحت و بلاغت همراه با نظم و آهنگ خاص است، گفت: در این مقاله بیان می‌کنیم که علامه طباطبایی(ره) این حرف را قبول ندارد و اشکالاتی رامطرح می‌کنند که مثلا ایشان می‌فرمایند که اگر اعجاز فقط به بلاغت بود مشارکت غیر از اعراب در این تحدی بی معنا می‌شد.
این محقق معارف با اشاره به این‌که علامه معتقد هستند همه معارف اعم از احکام و قصص قرآنی هم معجره محسوب می‌شود و انحصار اعجاز به فصاحت و بلاغت اشتباه است، اظهار داشت: در این مقاله نظرات مفسران پیشین و نظر علامه را مورد بحث و بررسی قرار داده‌ایم.
وی در بیان خلاصه نتایج بررسی اقوال مذکور گفت: قرآن به عنوان یک کتاب ابدی معجزه‌هایش نیز چند بعدی است و در همه عصرها و دوران دارای اعجاز است و با توجه به دوران نزول قرآن، ادبیات و فصاحت و بلاغت مطرح بوده و همچنین اندیشمندان گذشته منکر دیگر اعجاز قرآن نشده‌اند ولی تمرکز بر بحث بلاغت داشتند و در آخر این‌که تحدی قرآن عام است و اگر معجزه را مختص فصاحت بگیرد افراد غیر عرب از گردونه این تحدی خارج می‌شوند.
دکتر شاکر در نقد کلام علامه بیان داشت: اگر مخاطب اعراب باشند و وقتی که آنان نمی‌توانند چنین بلاغتی با آن نظم و آهنگ خاص را ایجاد کنند به طریق اولی غیر اعراب هم نمی‌توانند چنین کاری را انجام دهند.
وی با اشاره به این‌که این پژوهش در سیر اندیشه‌های اعجاز قرآن و بررسی علمی آن به یک نظر برگزیده هم خواهد رسید، اظهار داشت: بدیهی است که اعجاز قرآن در فصاحت و بلاغت، قانون‌گذاری، پیشگویی و نظرات علمی هم است و لکن اعجاز باید به شکل عمومی و در سراسر آیات باشد به طوری که بدون لحاظ کل قرآن و با در نظر گرفتن یک سوره این اعجازها باقی باشد در حالی که فقط اعجاز ادبی قرآن در سراسر آیات حکمفرما است.
قابل ذکر است، آیت الله محمود رجبی، دبیر علمی همایش با اشاره به این‌که از انتقاد مودبانه و با ضابطه استقبال می‌کنیم، گفت: از خانم مهدی شاکر تشکر می‌کنم و انصافا ایشان با لحنی مودبانه لب به انتقاد گشودند.
وی با تاکید بر مطالعه و مرور سخنان علامه پیرامون اعجاز قرآن خاطرنشان کرد: این بحث نیازمند تحقیق و بررسی بیشتر است و شاید با مراجعه به مجموعه کلام علامه نسبت به مساله اعجاز این اشکالات دیگر مطرح نشود.
گفتنی است، همایش بین المللی اندیشه‌های علامه طباطبایی در تفسیر المیزان به مدت دو روز از پنج شنبه 22 آبان با حضور اندیشمندان داخلی و خارجی در مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) برگزار شد.
