به گزارش سایت همایش بین المللی اندیشه‌های علامه طباطبایی در تفسیر المیزان، حجت الاسلام مرتضی خوش‌صحبت، دانشجوی دکتری مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) جمعه 23 آبان در دومین روز همایش مقاله‌ای با عنوان معاد جسمانی از منظر علامه طباطبایی با تاکید بر تفسیر المیزان ارایه کرد.
وی با بیان این‌که علامه با وجود تخصص و نظریه‌پردازی در بسیاری از علوم معارفی درباره معاد جسمانی کمتر سخن گفته است، گفت: کمبود اطلاعات پیرامون نظریه علامه موجب شده است که مفسران و مروجان اندیشه‌های علامه تبیین‌های مختلفی از نظر ایشان درباره معاد جسمانی ارایه کنند که ما در این مقاله سعی کرده‌ایم با توجه به سخنان علامه در تفسیر المیزان و دیگر کتاب‌ها به صورت یک گزارش تحلیلی دیدگاه ایشان را بیان کنیم.
این محقق معارف قرآنی با اشاره به این‌که ساختار این مقاله در چهار بخش تنظیم شده است، اظهار داشت: ابتدا سه رویکرد و شش نظریه پیرامون معاد جسمانی را بیان کردیم و نظریات منکرین معاد جسمانی مانند برخی از فلاسفه مشاء، معتقدین به معاد جسمانی محض مانند برخی از متکلمین و قایلین به معاد جسمانی و روحانی را مورد بحث و بررسی قرار دادیم.
وی با بیان این‌که بین قایلین به معاد جسمانی و روحانی چهار نظریه وجود دارد، ابراز داشت: ابن سینا و خواجه نصیر معتقد به عود ارواح به ابدان هستند و شیخ اشراق نظریه تعلق روح به یک بدن مثالی بعد از مرگ را پذیرفته و ملاصدرا می‌گوید که روح به بدن مثالی تعلق می‌گیرد که توسط نفس ایجاد شده و در آخر این قول مطرح است که بدن به روح ملحق می‌شود و بدن اخروی منشا نفس و قایم به آن است که علامه طباطبایی(ره) با وجود پذیرش بیشتر اصول ملاصدرا در فلسفه در این بحث مخالف ایشان است و نظریه چهارم را اختیار می‌کند.
حجت الاسلام خوش صحبت با اشاره به این‌که بررسی مبانی انسان‌شناختی علامه از موضوعات مهم این مقاله است، گفت: دو ساحتی بودن انسان، اصالت نفس، مجرد و جاودان بودن روح، رابطه نفس و بدن و نقش بدن در هویت انسان، ضرورت حشربدن و کیفیت آن از مبانی و موضوعات دیگاه علامه در انسان‌شناختی است که در این مقاله به بررسی و تبیین آن پرداخته‌ایم.
وی با طرح بحث رابطه بدن دنیوی و اخروی بیان داشت: اگر بگوییم که بدن اخروی عین بدن دنیوی است و یا اگر بگوییم که مثلیت دارند هر کدام اشکالاتی دارد که علامه مطرح می‌کند و در پایان خود ایشان ملاکی برای رفع شبهات مطرح می‌کنند که ریز مباحث در این مقاله آورده شده است و همچنین علامه در بحث ضرورت حشر بدن می‌فرماید که حش کامل است و اشیاء با تمام وجودشان محشور می‌شوند که انسان هم با بدنش حشری کامل خواهد داشت که البته توضیح تفصیلی و دیگر ادله ایشان در مقاله حاضر قابل مطالعه است.
این محقق معارف دینی در پایان گفت:علامه با وجود این‌که روش تفسیر قرآن به قرآن را اختیار کرده است اما در موضوع اثبات جاودانگی نفس متاثر از آموزه‌های فلسفی مباحث خود را طرح می‌کند.
گفتنی است، همایش بین المللی اندیشه‌های علامه طباطبایی در تفسیر المیزان به مدت دو روز از پنج شنبه 22 آبان با حضور اندیشمندان داخلی و خارجی در مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در حال برگزاری است.
