آیت الله محمد مهدی آصفی، اندیشمند کشور عراق، جمعه، 23 آبان در همایش بین المللی اندیشه‌های علامه طباطبایی در تفسیر المیزان در تبیین مبانی تفسیر المیزان در آینه آیات قرآن، ابراز داشت: شناخت آیاتی که به صورت مبنا در تفسیر آیات دیگر استفاده می‌شود امری غیر قابل اجتناب است.
وی با اشاره به آیه میثاق که درباره عالم ذر و گرفتن میثاق سخن گفته است، گفت: مفسران شیعه و سنی گذشته عالم ذر را چنین بیان کرده‌اند که انسان به صورت ذره ذره بوده که مورد خطاب خداوند قرار گرفته و بحث عبودیت مطرح گردیده است.
این محقق معارف دینی با بیان این‌که امروز هیچ‌کدام گواهی و اقرار به ربانیت خداوند را به یاد نداریم و مؤاخذه بر چیزی که یادمان نیست، امری معقول و پسندیده نخواهد بود، اظهار داشت: علامه با مبنا قرار دادن آیه 21 سوره حجر«و ان من شیء الا عندنا خزائنه و ماننزله الا بقدر معلوم» آیه میثاق (عالم ذر) را به گونه‌ای معقول تفسیر می‌کند.
وی با اشاره به این‌که در نگاه علامه با توجه به دو واژه «عندنا» و «ماننزله» انسان دارای دو وجود ملکوتی و ملکی است، ابراز داشت: این عهد در وجود ملکوتی صورت گرفته که در عقل، فطرت و دل انسان مستقر گردیده و در درون همه انسان‌ها نهفته است که با تعلقات دنیوی بین این نقطه‌های سه‌گانه درونی حجاب ایجاد می‌شود و توحید حقیقی به فراموشی می‌رود که این ایجاد حجاب با دنیاطلبی فردای قیامت مورد مؤاخذه قرار می‌گیرد که امری معقول است.
آیت الله آصفی در پایان افزود: گواهی گرفتن و گواهی دادن و مورد خطاب واقع شدن به معنای خارجی خطاب نیست همانند جایی که خداوند به جهنم خطاب می‌کند که تو جا داری و جهنم در جواب می‌گوید: بلی خطاب آیه میثاق و این خطاب به جهنم به این معنا نیست که چنین امری در خارج محقق شده است بلکه به این معنا است که خداوند در درون انسان این بینش دعوت به ربوبیت را قرار داده است.
گفتنی است، همایش بین المللی اندیشه‌های علامه طباطبایی در تفسیر المیزان به مدت دو روز از پنج شنبه 22 آبان با حضور اندیشمندان داخلی و خارجی در مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) برگزار شد.
