قائم مقام مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) گفت: نخستین منادیان توجه به جامعه، ادیان و بین همه آنها مکتب تربیت‌گر اسلام است. اسلام تا حدی که امکان داشته از روح مسائل جمعی در تعالیم خود دمیده است.
به گزارش مرکز خبر و اطلاع رساني روابط عمومي به نقل از فارس، هشتمین پیش همایش از همایش بین‌المللی اندیشه‌های علامه طباطبایی در تفسیر المیزان (چهارشنبه 7 خرداد) با حضور آیت‌الله سیدحسن سعادت مصطفوی مدیر گروه فلسفه دانشگاه امام صادق(ع)، آیت‌الله محمود رجبی قائم مقام مؤسسه امام خمینی(ره)، احمد پاکتچی مدیرگروه علوم قرآن دانشگاه امام صادق(ع) و مهدی ایزدی عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) در سالن شهید صدر این دانشگاه برگزار شد.
در ادامه این مراسم حجت‌الاسلام محمود رجبی با اشاره به سابقه سی ساله‌ای که در ارتباط با المیزان علامه طباطبایی دارد، گفت: مرحوم علامه در این حوزه‌ها که وارد می‌شوند مبانی مشخصی دارند و در پرداختن به مسائل مشخص اندیشه‌ای او یک سلسله قواعد و ضوابط روش‌مند رعایت می‌کنند.
وی در ادامه افزود: اگر مرحوم مطهری می‌گوید «من در هیچ مسئله‌ای به المیزان مراجعه نکردم مگر آنکه پاسخم را یافتم و آنچه در کتابم می‌گویم فرمایشات علامه طباطبایی است» مشخص می‌کند که آنچه علامه می‌گوید هم براساس مبانی و اصول مستحکم، اندیشه و برخاسته از الهاماتی است که خداوند به این متفکر عنایت کرده و نهایت ناسپاسی است اگر ما کنار این دریای بی کران باشیم و از آن استفاده نکنیم.
حجت‌الاسلام رجبی با اشاره به اینکه انصافاً تفسیر المیزان شایسته کار شده و البته در یک جلسه نمی‌توان کامل درباره یک موضوع آن هم صحبت کرد، اظهار داشت: همه می‌دانیم که مرحوم علامه از شخصیت‌های معتقد به وجود حقیقتی برای جامعه است البته در بین متفکران ما، خواجه نصیر هم وجود حقیقی برای جامه قائل بود. مرحوم علامه طباطبایی می‌گوید که این وجود جمعی و تجمع بر جامعه از نظر قدرت اثرگذاری در مواردی که بین فرد و جامعه تعارض باشد از قدرت و غلبه بی نظری برخوردار است.
وی با بیان اینکه فردیتی که در برابر اراده و تصمیم جمع مقاومت کند، وجود ندارد مگر در موارد خاص! توضیح داد: نکته دیگر اینکه علامه معتقد است در تربیت افراد، جامعه بسیار تأثیر دارد و نمی‌توان تربیت افراد را موفق دانست بدون اینکه آن بُعد اجتماعی وجود حقیقی جامعه از ان بهره بگیرند این باز دقت علامه را می‌رساند.
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه برای تربیت فرد در دو بُعد معرفتی و امیال و گرایش باید وارد شویم، توضیح داد: تربیت افراد در عین اینکه در جامعه حقیقی است وجود فرد را هم اصل می‌داند و علامه معتقد است که تربیت نمی‌تواند موفق باشد آنجا که در غرایض اجتماعی جامعه تعارض پیدا می‌کند مگر اندکی! بنابراین اگر بخواهیم تربیت در شرایطی که جامعه گرایشات متعارض دارد، ایجاد کنیم به جز اندک تغییری ایجاد نمی‌شود.
حجت‌الاسلام رجبی در ادامه توضیح داد: نخستین منادیان توجه به جامعه ادیان و بین همه آنها مکتب تربیت گر انسان‌ساز، اسلام است، در اسلام آمده که این فرصت با تدبیر در جامعه ایجاد می‌شود در تربیت نوع انسان مسئله رابطه فرد و جامعه مورد تأکید علامه طباطبایی است وی از این رابطه استفاده کرده برای تربیت انسان‌ها، اسلام در آن حدی که امکان داشته از روح مسائل جمعی در تعالیم خود دمیده و آموزه‌های اسلامی تا آنجا که می‌شود رنگ اجتماعی دارد، بنابراین علامه معتقد است «الاسلام اجماع فی جمیع شئون»، اصلاً ما شأن و فردیتی در اسلام نداریم و این از ویژگی‌های تفکر علامه طباطبایی است مقام معظم رهبری هم درباره فقه حکومتی چنین تعبیر مشابهی دارند.
همچنین دراین مراسم حجت‌الاسلام حسن شکرالهی، دبیر اجرایی همایش اندیشه‌های علامه طباطبایی در تفسیر المیزان با اشاره به جایگاه رفیع علامه در تفسیر المیزان که در واقع او را می‌توان یکی از نوادر دوران معاصر در احیاء و گسترش و فرهنگ سازی معارف قرآنی و عقلی در حوزه‌های علمیه و جامعه به شمار آورد، گفت: نقش بی‌بدیل او مشخص است اما جایگاه علامه هنوز به خوبی ادا نشده است علی رغم کارهای علمی بسیاری که در قالب کتاب، مقاله و پایان‌نامه‌ها تاکنون درباره او صورت گرفته است.
وی با تأکید بر اینکه مؤسسه امام خمینی در همین راستا تلاش برای برپایی همایش و سمینارهای مختلف درباره علامه طباطبایی را صورت داده، گفت: طرح در دست انجام مؤسسه تصنیف موضوعی المیزان است بیش از 60 مؤلف در حال تفسیر و حدود 30 محقق و استاد در حال مطالعه کامل المیزان و تصنیف هستند، بنابراین نتایج این کار در نرم افزار، کتاب و در نهایت تفسیر موضوعی منتشر می‌شود.
حجت‌الاسلام شکرالهی اظهار داشت: تفسیر المیزان به پیشنهاد عده‌ای بازتولید دایرة‌المعارفی می‌شود و می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد. امیدواریم اصلی‌ترین هدف همایش که شناسایی و تعیین اندیشه علامه بوده، بتواند در کنار برنامه‌های حاشیه‌ای انجام شود.
